Getuigenis door een mama van 3.
Zes jaar geleden gaf ik een lezing over wat mij was overkomen. Ik vertelde mijn verhaal aan gynaecologen, kinesisten, verpleegkundigen, … Ik hoopte op een kanteling in de zorg, meer aandacht voor dit taboe. Er gebeurde lang niets (of te weinig). Tot nu. Met mijn verhaal wil ik mijn steentje bijdragen, wil ik voorkomen wat mij is overkomen. Want dat kan, wanneer we durven vragen stellen en durven luisteren.
Mijn verhaal begint tijdens mijn eerste zwangerschap, negen jaar geleden. Het was een fantastische zwangerschap. Weinig ernstige klachten buiten wat last van misselijkheid in het begin. Oh en ja, tijdens het niezen of hoesten verloor ik wel eens wat urine, maar ik maakte mij er toen weinig zorgen over. ‘Dat zal wel overgaan na de bevalling’, dacht ik ...
Prenatale zorg en opvolging
Ik volgde ook prenatale lessen, aangeboden door het lokale ziekenhuis. Groepslessen. Tijdens deze lessen leerden wij vooral iets over de juiste perstechniek en ademhaling. Een toelichting over hoe de bekkenbodem werkte, kregen wij niet. Tijdens de gynaecologische consultaties focuste ik mij vooral op de beelden en toelichtingen over hoe het met onze baby ging. ‘Hoe gaat het met jou’? vroeg de gynaecologe elke keer, en ik zei ‘Prima’, want dat was ook zo. Hierbij bleef het.
’s Avonds op 1 februari begonnen mijn weeën, licht in het begin. Mijn man ging de volgende ochtend zelfs nog werken. Na de middag vertrokken we dan toch maar voor alle zekerheid naar het ziekenhuis. Vijf cm opening, ik mocht meteen blijven en ging als eerste bevallen volgens de vroedvrouwen. Helaas bleek niets minder waar te zijn. Onze baby bleek een sterrekijkertje te zijn. De komende uren vorderde ik amper en bleef steken op 7,5 cm. Ik geraakte stilaan uitgeput, begon weg te draaien. We waren uiteindelijk ook al 24u bezig. Meermaals kwamen vroedkundigen en de gynaecologe vragen of ik geen epidurale wou. Uiteindelijk stemde ik in, anders ‘zou ik de verloskamer niet halen’. De verdoving werd gegeven en ik kon rusten. Enkele uren later was de opening voldoende groot en werd ik naar de verloskamer gebracht. Ik voelde de persdrang goed en duwde mee. Blijkbaar niet genoeg of om andere medische redenen maar op een gegeven moment zat de vroedkundige mee op mijn buik te duwen. Aangenaam is iets anders .... Na 29,5 uur werd onze eerste dochter geboren.
Dag roze wolk
Wat was ik gelukkig. De gynaecologe vertelde mij, dat alles goed was gegaan. Ik was wel ingescheurd en ingeknipt maar volgens haar had ze alles terug kunnen toe naaien. De volgende dag ging alle aandacht naar de dochter, het opgang komen van de borstvoeding, een badje leren geven, pampers verversen. Tussendoor werden ook mijn wonden verschoont. Het zag er allemaal prima uit volgens hen. Ik moest dagelijks Movicol nemen. Ook de kiné kwam langs. Ze lichtte toe welke oefeningen ik nu best kon doen om mijn bekkenbodem en buikspieren terug te verstevigen.
Twee dagen na de bevalling gebeurde iets dat voorgoed mijn leven zou veranderen voor de komende jaren. De peter van onze dochter was toegekomen met een boeket bloemen. Ik was een trotse mama en wou de hele wereld laten zien hoe goed ik reeds kon stappen, dus ging ik zelf op zoek naar een vaas. Halverwege voelde ik ineens een drang om naar het WC te gaan. Ik kneep alles toe. Wat ooit van zelf ging bleek ineens de moeilijkste oefening ooit ... Ik haalde het WC niet. Daar stond ik op de gang waar ik zojuist stoelgang verloren had.
Mijn wereld stortte ineen. Het geluk van mama zijn kreeg ineens een zeer bittere bijsmaak. Wat was dit? Ik begreep het niet! Gebeurde dit altijd? Waarom had niemand mij hierover iets verteld? Vol verstomming bewoog ik langzaam terug naar de kamer. ‘Een vaas heb ik niet kunnen vinden’ zei ik en ging naar het WC ... Met tranen in mijn ogen keek ik naar het inlegverband. Wat ik zag kon ik niet vatten. Ik probeerde mezelf te sussen. ‘Het zal vast een ongelukje zijn dat nooit meer zal gebeuren’, dacht ik. Ik veegde de tranen terug weg, maakte alles proper en vergezelde mijn familie weer. Alle aandacht naar de dochter. De dagen nadien was het nooit het juiste moment om de gynaecologe hierover aan te spreken. Ofwel was er bezoek, ofwel voelde ik mij nog niet sterk genoeg om vanzelf over dit ongeluk te beginnen. Op de dag van mijn ontslag raapte ik alle moed bijeen. Mijn gynaecologe zelf was er niet, wel een vervanger. Ik vertelde in het kort wat er was gebeurt en hij zei dat ik me geen zorgen moest maken. De wonde zou vanzelf terug helen. ‘Neem Movicol en duw niet wanneer je stoelgang moet maken.’ Dit waren de instructies. Er werd geen aantekening gemaakt van mijn ‘ongeluk’.
Beterschap die niet kwam
Gezegd, gedaan. De volgende weken wachtte ik op beterschap. Toch het bleef lastig. Bij diarree of zware inspanning had ik moeite om de stoelgang op te houden. Urineverlies hoorde er ook bij. Ik hoor u wellicht denken ‘Waarom ging ze niet terug naar de gynaecologe?’. Eerlijk gezegd, ik weet het niet. Ik weet wel dat ik mij in deze periode achteruit cijferde. Alle zorg ging naar de dochter. En als de dochter sliep, ging de zorg naar het huishouden of ... Er was altijd wel ‘iets belangrijkers’. Maar ik vergat aan mijn eigen te denken. Er werden ook postnatale sessies aangeboden door het ziekenhuis. Twee keer ben ik geweest. De oefeningen waren in groep. Enkel het gat tussen mijn buikspieren werd ‘gemeten’, geen persoonlijke ondervraging, geen aangepaste oefeningen, geen persoonlijkonderzoek over hoe het mijn bekkenbodem gesteld was. Ik deed de oefeningen mee, maar ik durfde bijvoorbeeld niet zeggen dat ik mijn bekkenbodem niet kon aanspannen wanneer ik tegelijkertijd een andere beweging moest uitvoeren.
Bij alle andere vrouwen bleek het vanzelf te gaan ... Was ik een uitzondering? Daarnaast begon onze dochter ook onregelmatig te drinken, vroeg regelmatig de borst. Maar baby’s mochten niet mee naar de postnatale les, dus bleef ik thuis. Geen oefeningen meer. Wat had de arts gezegd? Het zal wel vanzelf over gaan. Ik had tot op heden niemand iets verteld over mijn ongelukjes. Zelfs mijn man, mijn beste vrienden of mijn ouders wisten niets. Ik was te beschaamd en ‘geloofde’ er in dat ik op een dag wakker zou worden en alles weer terug zou functioneren zoals voor de zwangerschap.... En ik was bang dat mensen vies van mij gingen zijn, mijn man mij zou verlaten, mijn vrienden mij niet meer wouden zien.
Zelfvertrouwen nam een diepe duik
Mijn zelfbewustzijn ging achteruit. Ik voelde me al lang niet meer attractief. Echt ‘Vrouw zijn’ leek zo lang geleden. Sporten was moeilijk. Hoe vertel je aan iemand dat je niet kan trampolinespringen? Dat van zodra je begint te springen je onderbroek nat is? Misschien zelfs je broek? Lopen was onmogelijk, zwemmen wou ik ook niet, je wil toch niet het zwembad ‘vuil’ maken?
Om je een idee te geven van mijn dagelijkse lasten, een kleine opsomming:
- hard roepen veroorzaakte urineverlies
- niezen, hoesten ook
- hard lopen eveneens
- na stoelgang kon ik maar blijven vegen, proper maken, toch bij de volgende keer dat ik naar de WC moest bleek ofwel mijn onderbroek of mijn poep terug vuil te zijn
Zes maanden later
Ik werd dagelijks geconfronteerd met mijn gebreken... Nu het leven loopt uiteraard voort. Mijn werk vroeg veel van me en mijn man en ik spraken er altijd van om meerdere kinderen te hebben, liefst dicht op elkaar. Dit gezegd zijnde en omdat ik voor de buitenwereld ‘perfect’ in orde leek, was ik na zes maanden terug zwanger. Dat noemen ze een roofbouw op je eigen lichaam. Maar daar dacht ik niet aan.
Ik had ook dagen waar alles goed ging. Was ik genezen??? Ridicuul, niet waar? Je begint jezelf iets wijs te maken. Maar neen hoor, hoe verder de zwangerschap vorderde, merkte ik dat de situatie er niet op vooruit ging. In tegendeel. Ik besloot om het aan mijn gynaecologete vertellen. Ik vroeg haar om erop toe te zien dat tijdens de volgende bevalling de situatie zich niet nog verslechterde en ik vroeg of ik met kine oefeningen kon beginnen. Volgens haar had dit laatste nu geen zin (ik was ondertussen iets meer dan 20 weken ver) en moest ik wachten tot na de bevalling. Ze beloofde tevens om tijdens de volgende bevalling erop toe te zien dat alles goed verliep. Over het alternatief van een keizersnede werd niet gesproken.
Ik leefde voort, met mijn dagelijkse bekommernissen. Op een gegeven moment had ik er weer genoeg van en besloot om mijn toenmalige huisarts in te lichten. Ik wil hierbij even vermelden dat hierover spreken alles behalve eenvoudig was. Je weet niet hoe te beginnen. Je moet wenen, uit schaamte en uit onmacht en ongeloof. Je bent ‘op’ na zo een bekentenis. Ik kwam bij een huisarts vervanger terecht. Ik vertelde haar mijn verhaal en na een kort telefoontje met een collega gaf ze me de contactgegevens van een kinesiste en een voorschrift. Op dit voorschrift stond een duidelijke vermelding van de problematiek ‘urinaire en rectale incontinentie’.
Ondertussen had ik mijn man verteld dat ik nog steeds last had van sporadisch urineverlies en daarom naar de kinewou gaan. Daarbij liet ik het. De kinesiste deed goed haar best. Toch op het vlak van mijn problemen rond urine- incontinentie. De stoelgangsincontinentie werd niet behandeld. Ondertussen was ik moe gestreden. Ik wou niet geloven dat niemand mijn probleem zag of serieus nam. En ik kon de moed niet opbrengen om mijn verhaal opnieuw te doen. Als ik nog eens op consultatie moest bij de huisarts vroeg deze niet achter mijn probleem. Alsof het niet bestond. Alsof ik nooit iets had verteld.
Hallo lieve dochter
De bevalling van onze tweede dochter verliep vlot, zonder epidurale. De gynaecologe verzekerde mij achteraf dat alles goed was verlopen en ze geen verdere beschadiging heeft kunnen vaststellen. ‘Alles zag er goed uit’ volgens haar. Zo naïef en dom als ik was geloofde ik er in dat ze alles had hersteld. De eerste weken na de bevalling verliepen ook vlot. Ik ging terug naar de kine voor mijn urine-incontinentie en ondervond weinig tot geen last van stoelgangsverlies. Ook de postnatale lessen volgde ik weer maar opnieuw, geen persoonlijk onderzoek of advies en in groep. En ik durfde niet vertellen hoe moeilijk ik het had met bepaalde oefeningen. De andere vrouwen leken allemaal in orde ...
Toch kwam het moment van de waarheid. Ik had mijn tweede dochter in de draagdoek gewikkeld en wou op stap gaan, naar het dorpscentrum. Het was warm en ik voelde de zwaarte van de inspanning. Ik was ongeveer 1 km gestapt toen ik ineens terug een drang voelde om naar het WC te gaan. In volle paniek kneep ik alles terug toe, maar tevergeefs. Het was een lange weg naar huis. Tranen vloeiden over mijn wangen. Ik was niet in orde. Ik was niet hersteld. Ik was niet ok.
Er volgden weer maanden van verdriet, schaamte, ongeloof en dagelijkse confrontatie met mijn gebreken. Begin 2013 was ik het opnieuw echt beu en begon het internet af te schuimen. Hoe begin je hieraan, welke woorden geef je in google op. En zeker zijn dat je de geschiedenis achteraf wist want je wil niet dat iemand je zoekopdracht kan lezen.
Artikel Klein Bekkenkliniek
Per toeval stootte ik op een artikel van het UZA-magazine, in het artikel werd de klein bekkenkliniek beschreven. Ik nam alle moed bijeen en belde. Misschien konden zij mij helpen. De dag van de afspraak naderde. Op het werk zei ik dat ik naar een ‘externe’ meeting moest. Een doktersbriefje wou ik niet afgeven. Ik liep van het ene WC naar het andere. Wenend, bevend, Scared to death om het te vertellen. Aan een man. Onder tranen vertelde ik de dokter mijn verhaal. Hij zei dat ik niet moest wenen omdat hij dagelijks personen zag met incontinentie. Maar dat hielp niet. Ik ben niet iedereen. Mijn leed is niet hetzelfde als dat van iemand anders. Ik was mijn waardigheid kwijt geraakt. En ik wou ze terug. Ik moest op de onderzoekstafel gaan liggen voor een snel onderzoek. Mijn hart brak. Oh, wat schaamde ik me.
Hij stelde een ruptuur vast. Maar extra onderzoeken waren nodig om te bepalen hoe het erg het gesteld was. Het waren 3 onderzoeken. Hij vertelde dat ze niet aangenaam waren maar pijn deden ze niet. Nadien verwachtte hij mij terug op consultatie. De onderzoeken werden ingepland. De ene al wat sneller als de andere.
Ik zal u niet in detail vertellen hoe deze onderzoeken verlopen. Maar ik ben mezelf vaak tegengekomen. Je wordt weinig vooraf voorbereid op de inhoud van de onderzoeken, wat zal er gebeuren, wie zal het doen, hoe verloopt dit onderzoek. Niemand die je echt op je gemak stelt. Waarom? Omdat het voor deze mensen ‘dagelijkse’ kost is. Geen opvang. Geen psychologische bijstand. ‘Je moet toch niet wenen meiske’. Maar het doet ontzettend veel met jezelf als je in een MRI scanner wordt gestoken, volgepompt met vloeistofen en ze vragen je om te persen. En terwijl je dit onder tranen uitvoert, merk je hoe je van onderen nat wordt en stoelgang verliest. Steeds als ik hieraan terugdenk, kan ik mijn tranen nauwelijks onder controle houden. Het laat sporen achter ....
Na deze onderzoeken te hebben doorlopen moest ik terug op consultatie bij de dokter. Ik hoopte op een korte ingreep tijdens de middag, zodat ik niemand iets hoefde te vertellen. Uiteraard kon dit niet. Minimum 1 week ziekenhuis en 3 weken thuis voor revalidatie. Het moment om het aan mijn liefsten te vertellen was onomkeerbaar. Ik had geen keuze. Het was niet gemakkelijk. Dat hoef ik u niet te vertellen maar het was het waard. De steun die ik sindsdien heb mogen ervaren, is van onschatbare waarde. En neen, er is niemand die vies naar mij kijkt. Mijn man is niet gaan lopen. Het is beter zo, maar ik weet niet of ik dit al ‘eerder’ had kunnen doen.
Op mijn werk vertelde ik dat ik geopereerd moest worden. Maar de redenen vertelde ik er liever niet bij. Dat was moeilijk. Niet enkel voor mij maar ook voor hen. Wat is er mis met haar(want uiterlijk ziet men niets)? Heeft ze kanker? Veel vragen werden niet gesteld en dat apprecieerde ik ten zeerste maar mijn collega’s waren ongerust.
Bang voor de operatie
De dag van de operatie naderde. Woensdag voordien merkte ik hoe de spanning en stress mijn lichaam gijzelden. Ik werd ziek, een griep. Ik ging naar een nieuwe huisarts. De beste stap die ik ooit genomen heb. Na heel mijn verhaal aan haar te hebben verteld, schreef ze een doktersbriefje voor de laatste dagen thuis te blijven van mijn werk.
Ze luisterde en ze deed haar werk. Hoe? Heel eenvoudig: door mij op te vangen. Door mij te willen opvolgen. Door mij te willen genezen. We maakten meteen een afspraak voor na de operatie. En neen, ik ging volgens haar niet terug werken na een maand. Ik ging thuisblijven. Om te zorgen voor mezelf.
Ook al was ik wat ziek, de operatie kon alsnog doorgaan. Ik was bang. Wie ging mij zien, wie moest mij behandelen? Ik herinner mij nog goed dat ik, voor ik in slaap viel, de anesthesiste zag. ‘Oei’ zei ze, ‘ik ken u’. ‘Hebt u liever iemand anders’. Halfdronken zei ik enkel ‘Nee hoor, dit is medisch geheim’. En weg was ik.
De operatie was goed verlopen. Ik verbleef 2 weken thuis bij mijn ouders, zonder de kinderen, om goed te kunnen revalideren. Alles bleek in orde. Na stoelgang te hebben gemaakt, moest ik me niet meer eindeloos schoon vegen. Het was alsof de zware rugzak eindelijk wat lichter was geworden. Ik geloofde er terug in, dat ik kon genezen.
Tweede operatie drong zich plots weer op
Helaas, 1,5 maande later bleek het weer niet waar te zijn. Na een bezoek aan het WC ondervond ik opnieuw problemen. Een afdruk in mijn onderbroek. De wereld kan wreed zijn. Ik weende zo hard. Mijn oudste dochter vroeg nadien nog wekenlang, waarom Mama moest wenen (volgens haar deed ik dat omdat ik Papa miste, die juist naar zijn werkwas vertrokken). Ik was enorm verdrietig ...
Er volgden opnieuw onderzoeken. Ondertussen was ik meermaals naar de huisarts geweest en had deze mij ook doorgestuurd naar een psychologe en een ontspanningskine. Leren van jezelf te houden. Leren te genieten. Leren leven. Dat was mijn opdracht. Ik was het allemaal verleerd.
We kochten een hond. Lucy. Zo gek als het misschien mag klinken maar zij heeft mij als geen ander laten zien wat geluk is, basisgeluk. De zon, de geur van vers gemaaid gras, regen, eindeloze wandelingen, een kwispelende staart. Onvoorwaardelijke liefde, ongeacht hoe of wat.
De resultaten van de onderzoeken waren binnen. Een nieuwe operatie bleek niet de beste optie te zijn. Kine wel, om mijn spieren terug juist te leren gebruiken. Ik ging enkele maanden in behandeling. Ook hier was het leren doorbijten, sterk zijn maar ook durven zwak zijn. Mijn kinesiste doet haar werk fantastisch. Zij was de eerste zorgverlener in heel dit proces die zei: ‘Als het niet meer gaat, dan stoppen wij, dan zien we elkaar wel op een ander moment’. Een keuze geven, vertrouwen, empathie. Hoekstenen van de zorg en onmisbaar. De oefeningen waren verschillend en elk op zijn aard confronterend: stimulatie, ballontechnieken, feedback, .... In het begin nog onder tranen, maar ook deze minderden. Ik wende er aan. En zij stelde mij op mijn gemak. Zij was toen de enige persoon aan wie ik eerlijk kan vertellen hoe mijn dag was. Welke problemen ik had ondervonden.
Zes jaar later
Ondertussen, zes jaar verder en nog een kind rijker (deze keer met keizersnede) is het leven met deze aandoening dragelijker geworden. Laat me eerlijk zijn. De schaamte is nog niet weg. Het verdriet evenmin. Het laat een litteken achter. Onzichtbaar voor velen en toch beïnvloed het mijn leven elke dag.
Ben ik genezen? Neen. Ja, ik kan op de trampoline springen, lopen, zwemmen. Ik voel me terug vrouwelijker, aantrekkelijker maar ook dat gaat met ups en downs. Maar ik besef heel goed, dat ik dagelijks mijn kine oefeningen moet blijven doen. En dat als ik ouder wordt, ik mogelijks opnieuw geopereerd zal moeten worden.
Mijn verhaal is niet het verhaal van elke postnatale vrouw. Dat weet ik. Wat we niet weten is hoeveel vrouwen er nog rondlopen met soortgelijke problemen. Die niets durven vertellen. Uit angst, schaamte, geloof... Je verliest alle grip op je leven.
En er zijn oplossingen. Wanneer we met zijn allen durven sensibiliserenen doorverwijzen indien nodig, informatie geven en leren luisteren.
Reactie van de moderator die de lezing toen inleidde "Mevrouw, bij deze wil ik u nogmaals bedanken voor uw pakkende getuigenis, en mijn bewondering uiten voor uw moed. Zoals het voor mij was, toen ik voor het eerst uw tekst las, was het ook voor de aanwezigen tijdens uw lezing. Een wake-up call. Wij, alshulpverleners, hebben dat af en toe nodig."
Bericht @ deze auteur, een moedige anonieme ervaringsdeskundige en boeiende mama: "Eindeloos veel dank voor deze getuigenis! Je woorden zinderen na... en zullen een steun zijn voor vele vrouwen die na je volgen! " Het Women's Pelvic Health Antwerp team.
